مدت زمان تقریبی مطالعه: ۲ دقیقه

اعتیادت به گوشیت رو بشکن

زنگ ساعت رومیزی یا گوشی رو خاموش می‌کنی، پلک می‌زنی تا چشمات باز بشه، و بعد نگاه می‌کنی که روی گوشی چه پیغام‌های جدیدی داری. و به همین راحتی از اولین لحظه بیداری گرفتارش می‌شی.

به چرخه باطل خوش اومدی.

چرخه باطل یعنی همون چند تا اپی که تا چند لحظه فرصت پیدا می‌کنی، از روی عادت بازشون می‌کنی. فیسبوک. توییتر. تلگرام. اینستاگرام. به نوبت نگاهشون می‌کنی، و طوری توی مطالبشون می‌گردی که انگار قراره گنج پیدا کنی.

این اپ‌ها رو دقیقا طوری طراحی می‌کنن که توجهت رو اسیر خودش کنه و چشمت رو به صفحه میخکوب کنه. مثلا فیسبوک، همیشه داره یاد می‌گیره که تو از چه‌طور چیزهایی خوشت میاد. تا به حال از خودت پرسیدی چرا عکس و نوشته‌های بعضی‌ها رو بیشتر از بقیه می‌بینی؟ هیچ‌وقت دقت کردی که پست‌های محبوب‌تر سر از بالای صفحه در میارن؟ اینها اتفاقی نیست.

کلی پول توی این اعتیاد تو هست. توی این صنعت بعضی از باهوش‌ترین مهندسین و دانشمندهای دنیا دقیقا دارن روی همین کار می‌کنن که چطور تو رو به اپ‌های خودشون وابسته کنن.

نگاه کن چه چیزهایی برات اختراع کردن: نوتیفکیشن، که باعث بشه مرتب برگردی و نگاه کنی. صفحه‌های بدون انتها که همین‌طور می‌ری پایین و پایین و باز هم مطلب و عکس برای دیدن هست. شخصی‌سازی، تا چیزهایی رو نشونت بدن که بیشتر خوشت بیاد. دادهٔ بزرگ، تا تمام رفتارهای تو رو بفهمن و درک کنن. و حالا ساعت مچی هوشمند که مبادا یک لحظه از تمام این چیزها دور بمونی.

اعتیادهای مشابهی هم سال‌هاست که در تلویزیون ساخته می‌شه، اما تلویزیون در مقایسه با این گوشی‌ها یه ماده مخدر خفیف بیشتر نیست. تلویزیون نمی‌تونه نصفه شب بیدارت کنه یا تا توی دستشویی همراهت بیاد. با تلویزیون نمی‌تونی حرف بزنی، یا از توش دوست پیدا کنی.

مهمترین خاصیت گوشی هوشمند اینه که همه چیز همیشه در دسترس توست. و متاسفانه این یعنی همه‌چیز همیشه در دسترس توست. من متوجه شده‌ام اینکه همیشه همه چیز همراه آدم باشه، خیلی حواس آدم رو پرت می‌کنه.

پس بیا چند راه برای کنترل اعتیادت به گوشی نشونت بدم:

• هر نوتیفیکیشن و اعلانی که می‌تونی خاموش کنی و مشکلی پیش نیاد، خاموش کن. تو باز هم می‌تونی گوشی‌تو چک کنی، و حتما هم می‌کنی. اما این کار رو وقتی می‌کنی که خودت می‌خوای، نه هر وقت که گوشیت بهت می‌گه. و این خیلی به تمرکز روی کارهای دیگه‌ات کمک می‌کنه.
• سعی کن برای چرخه باطل خودت وقت مشخص تعیین کنی. همین که بدونی مهلتت محدوده و زمان داره می‌گذره، باعث می‌شه اولویت‌بندی کنی و سریع‌تر باشی. حتی برای اینکه بیشتر بفهمی چقدر عادت کردی، بد نیست که بشماری در روز چند بار به صفحه گوشیت نگاه می‌کنی.

• تلفنت رو دم دستت نگذار. اگر برای برداشتن گوشی مجبور باشی از جای خودت بلند شی، باعث می‌شه کمتر اسیر وسوسهٔ چرخه بشی. وگرنه مثل اینه که یه بشقاب کیک خامه‌ای گذاشته باشن جلوی یه آدم چاق رژیم‌گرفته.
• اپ‌هایی که می‌دونی بیشتر وقت و تمرکزت رو می‌گیرن به جاهای پرت تبعید کن. مثلا می‌تونی اونها رو بریزی توی یه فولدر و بفرستیش به صفحه دوم یا سوم گوشی. این «فاصله» اضافه باعث می‌شه کمتر به سراغشون بری. حتی می‌تونی اسم اون فولدر رو بذاری «دزد وقت» یا «دشمن موفقیت».
• در ذهنت، خودت رو در حال استفاده از گوشیت تصور کن، و فکر کن که «این برای من خوبه؟» وقتی که کنار دوستت هستی، کافه رفتی، یا همراه دیگران تلویزیون می‌بینی – «من چقدر از زندگی واقعی رو دارم به خاطر گوشی از دست می‌دم؟ چرا اینقدر از تنها موندن با افکار خودم می‌ترسم که حتی ده ثانیه نمی‌تونم بدون پرت کردن حواسم سر کنم؟»

این شرایط و فضا هنوز برای ما جدیده، اما فناوری هر روز فقط قوی‌تر می‌شه. شاید اصلا پنج سال دیگه مثل عینک به صورتمون چسبیده باشه. پس بهتره از همین حالا برای بردن این نبرد تلاش کنیم.

منبع: OliverEmberton